Allereie onsdag 22. desember passerte polutsala i Noreg rekordsalet frå fjoråret på 115,5 millionar liter.
I ein prognose laga i årets siste veke anslår Vinmonopolet at salet vil ende på 118,5 millionar liter for heile året. Det er ein oppgang på 2,5 prosent frå fjoråret, som allereie var eit tydeleg rekordår.
Koronaeffekt
Pandemien blir trekt fram som den soleklare årsaka til salshoppet.
— Koronarestriksjonane har gitt ein betydeleg reduksjon i grensehandelen og taxfree-salet, og i tillegg har skjenkinga på utestader vore reduserte store delar av året, seier Nordahl.
Årsaka til at salet i koronaåret 2021 blir høgare enn koronaåret 2020, trur Nordahl er at pandemien har prega salet meir eller mindre heile året gjennom, medan det for alvor slo inn i mars i 2020.
— Til vanleg har folk fire kanalar der dei kjøper vin og brennevin: Taxfree, grensehandel, uteliv og Vinmonopolet. Når tre av fire kanalar har falle bort store delar av året, er det klart nokre av desse literane er blitt kjøpt hos oss i staden, seier kommunikasjonssjefen.
Stabil drikking
For sjølv om Vinmonopolet sel vin og brennevin som aldri før, treng ikkje dette bety at nordmenn drikk meir enn før.
— Alle data tyder på at forbruket har vore ganske stabilt over tid, også under pandemien. Om det er ei endring i alkoholkonsumet, er det antakeleg ein liten nedgang som følgje av mindre sosial aktivitet. Mange nyt alkohol når dei er saman med andre, påpeikar Nordahl.
Han viser mellom anna til Norsk koronamonitor frå Opinion som jamleg har spurt nordmenn om alkoholkonsum under pandemien. Stort sett gjennom heile pandemien har rundt 70 prosent svart at dei drikk like mykje som før, medan rundt 20 prosent svarer at dei drikk mindre. Rundt 10 prosent drikk meir.
— Det betyr at ni av ti seier dei drikk like mykje eller mindre enn før, seier Nordahl.
Fall i raudvinssalet
Når det gjeld salet av dei ulike varegruppene på polet, er det nokre trendar som peikar seg ut:
• Raudvinssalet går noko ned (2 prosent mindre volum enn i 2020), men framleis er raudvin den desidert største kategorien med over 53 millionar selde liter.
• Kvitvinsalet auka med 2 prosent, til 28 millionar liter.
• Salet av musserande vin (+13 prosent), rosévin (+13 prosent) og sider (+24 prosent) aukar tydeleg.
— Sjølv om raudvinssalet kjem til å vere størst hos oss i lang tid framover, er dette del av ein trend som har gått føre seg i mange år. Folk kjøper meir av lettare og lysare vinkategoriar som kvitvin, musserande og rosé. Desse har ofte lågare kaloriinnhald og alkoholinnhald, seier Nordahl.
Klimaeffekt
Han knyter òg utviklinga til klimaendringane og høgare temperaturar.
— Jo varmare vêret er, jo meir populært er kvitvin, musserande og rosé. Vi ser det nærmast over natta at vi sel meir av dei lysare variantane når vêret blir betre, medan raudvinen regjerer i kulda, seier Nordahl.
Brennevinsalet auka med 7 prosent totalt i 2021, til 16 millionar liter, men Nordahl trur dette først og fremst kjem av bortfall av taxfree-sal.
— Vi veit at brennevinssalet utgjer ein mykje større del av salet i taxfree enn hos Vinmonopolet. Når taxfree-salet stoppar, vil noko av dette salet flytte seg over til oss, seier han.
